Kết quả thực hiện các Dự án trồng Mắc ca trên địa bàn huyện Điện Biên Đông

Huyện Điện Biên Đông được UBND tỉnh Điện Biên phê duyệt chủ trương đầu tư 04 dự án trồng cây mắc ca tại các xã: Na Son, Nong U, Pu Nhi, Xa Dung, Pu Nhi, Keo Lôm, Pú Hồng, Phì Nhừ, Phình Giàng với diện tích dự kiến trồng hơn 24.000 ha.

Ngay sau khi có Quyết định chủ trương của UBND tỉnh, UBND huyện đã phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các Nhà đầu tư tổ chức tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ và tuyên truyền chủ trương, chế độ, chính sách của Đảng và Nhà nước về kinh tế tập thể, thành lập và tổ chức hoạt động Hợp tác xã, tổ hợp tác liên kết trồng Mắc ca tới tập thể. Triển khai đầy đủ các nội dung theo chỉ đạo của UBND tỉnh tại Văn bản số 3510/UBND-KTN ngày 28/10/2022 về việc triển khai Thông báo kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy tại cuộc họp trực tuyến về tình hình triển khai thực hiện các dự án trồng Mắc ca được Ban Thường vụ Tỉnh ủy cho chủ trương triển khai thực hiện trên địa bàn tỉnh. Tổ chức tập huấn trực tuyến nâng cao năng lực cấp xã về công tác tuyên truyền các dự án đầu tư trồng rừng, trồng cây Mắc ca và giao đất, giao rừng, cấp GCNQSD đất lâm nghiệp giai đoạn 2019-2023 trên địa bàn huyện.

Hình ảnh cây mắc ca và Khu vực trồng mắc ca công nghệ cao của công ty Cổ phần HD Kinh Bắc tại bản Huổi Tao A Xã Pu Nhi

Đến tháng hết tháng 10 năm 2023, tổng diện tích trồng Mắc ca hiện nay thuộc 4 dự án và nhân dân tự trồng đạt 1.049,47 ha, tăng 589,47 ha so với cuối năm 2022. Cụ thể:

(1) Dự án trồng Mắc ca công nghệ cao tại xã Pu Nhi, huyện Điện Biên Đông của Công ty cổ phần HD Kinh Bắc Quy mô được phê duyệt là 1.250 ha; trong đó: Diện tích cây Mắc ca là 1.200 ha; Diện tích đất đã đo đạc, quy chủ đến nay là 630 ha đạt 52,5% so với quy mô phê duyệt của dự án; diện tích trồng cây Mắc ca là 470 ha đạt 39,2% so với tiến độ so với quy mô phê duyệt của dự án (Nhà đầu tư thực hiện: 450 ha, liên kết với người dân 20ha).

(2) Dự án trồng Mắc ca công nghệ cao của Công ty cổ phần HD Kinh Bắc Nhà đầu tư đang triển khai trên địa bàn xã Na Son, Pu Nhi; các xã Nong U, Xa Dung, Pu Nhi chưa triên khai thực hiện. Quy mô được phê duyệt 7.400 ha. Trong đó: Nhà nước cho thuê đất diện tích dự kiến 5.180 ha; Nhà đầu tư hợp tác, liên kết với người dân với diện tích dự kiến 2.220 ha (trong đó Tổng diện tích đo đạc, quy chủ được 1.430 ha đạt 19,3% so với quy mô phê duyệt của dự án; Tổng diện tích trồng cây Mắc ca: 365 ha đạt 5% so với quy mô phê duyệt của dự án; Diện tích liên kết với người dân chưa thực hiện).

(3) Dự án trồng cây Mắc ca công nghệ cao của Công ty cổ phần Mắc ca Kinh Bắc Điện Biên Nhà đầu tư đang thực hiện trên địa bàn xã Keo Lôm và Phình Giàng; các xã: Pú Hồng, Phì Nhừ chưa triển khai thực hiện. Quy mô được duyệt là 7.000 ha. Trong đó: Nhà nước cho thuê đất diện tích dự kiến 4.900 ha; Nhà đầu tư hợp tác, liên kết với người dân với diện tích dự kiến 2.100 ha (trong đó Tổng diện tích đo đạc, quy chủ được 2.110 ha đạt 28,7% so với quy mô phê duyệt của dự án; Tổng diện tích trồng cây Mắc ca là 200 ha đạt 2,86% so với quy mô phê duyệt của dự án; Diện tích liên kết với người dân chưa thực hiện).

(4) Dự án trồng tập trung cây Mắc ca trên địa bàn huyện Điện Biên Đông của Công ty cổ phần AGIINTRACOM Nhà đầu tư đang thực hiện trên địa bàn xã Mường Luân, Luân Giói, Chiềng Sơ; Quy mô khoảng 8.633 ha: Nhà nước cho thuê đất diện tích dự kiến 2.929 ha; Nhà đầu tư hợp tác, liên kết với người dân với diện tích dự kiến 5.704 ha (trong đó diện tích đã có kết quả đo đạc, quy chủ được 8.633 ha đạt 100% so với quy mô phê duyệt của dự án (bao gồm diện tích Công Ty tự tổ chức đo đạc, quy chủ và diện tích rà soát đã đo đạc quy chủ, cấp GCNQSDĐ thời gian trước và theo Kế hoạch số 2783/KH-UBND của UBND tỉnh. Hiện tại chưa thực hiện trồng Mắc ca (bao gồm diện tích của nhà đầu tư và liên kết với người dân). Công ty cổ phần AGIINTRACOM cam kết, năm 2023 thực hiện trồng 65 ha).

Quá trình triển khai các dự án trồng cây mắc ca gặp nhiều khó khăn do phần lớn diện tích đất đai vùng dự án đều do người dân quản lý, sử dụng trồng cây hàng năm, chưa được đo đạc địa chính chính quy; đất đai canh tác nhỏ lẻ, xen kẽ, xâm canh, tranh chấp cần có thời gian đo đạc, quy chủ, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất. Vùng dự án có địa hình chia cắt mạnh, nhiều khe suối, hẻm vực, sườn dốc nên hệ số sử dụng đất bình quân chỉ đạt tỷ lệ thấp. Cơ sở hạ tầng giao thông, điện, nguồn nước còn khó khăn ảnh hưởng lớn quá trình thực hiện cơ giới hóa sản xuất, vận chuyển vật tư, máy móc thiết bị, nguồn nước tưới, phòng cháy chữa cháy… Người dân chưa quen với mô hình kinh tế tập thể; chưa nhìn thấy hiệu quả trồng cây mắc ca nên còn do dự, chưa mạnh dạn đầu tư; thiếu nhân tố con người đảm nhiệm được vai trò là giám đốc Hợp tác xã, hoặc tổ trưởng Tổ hợp tác. Các thủ tục liên kết theo chương trình mục tiêu quốc gia còn nhiều và phức tạp; nhà đầu tư không đủ các điều kiện cung cấp đầy dủ các dịch vụ dẫn tới phải liên kết với nhiều đơn vị. Đây chính là những nút thắt cần sớm tháo gỡ để nhanh chóng hoàn thành các dự án mà tỉnh đã phê duyệt nhằm tạo điều kiện để các chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án. Để tháo gỡ khó khăn vướng mắc, huyện Điện Biên Đông cũng thành lập các tổ công tác, phối hợp với nhà đầu tư triển khai thực hiện từng dự án, trong đó có giải quyết các khó khăn vướng mắc về thủ tục đất đai. Đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền để người dân hiểu về lợi ích khi tham gia các dự án trồng cây mắc ca với nhà đầu tư. Đồng thời, tích cực phối hợp với các sở, ban, ngành của tỉnh hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đầu tư các dự án trồng rừng sản xuất, trồng cây mắc ca nhằm mở rộng vùng nguyên liệu, qua đó đẩy mạnh phát triển công nghiệp chế biến trên địa bàn. Các dự án trồng cây mắc ca được chấp thuận đầu tư theo mô hình hỗn hợp, một phần diện tích do nhà đầu tư trực tiếp trồng chăm sóc, một phần diện tích thực hiện theo hình thức liên kết với người dân có sự hỗ trợ của Nhà nước thông qua các hợp tác xã. Đây là mô hình đảm bảo hài hòa về mặt lợi ích giữa người dân và doanh nghiệp.

Huyện Điện Biên Đông cũng xác định dự kiến để đo đạc diện tích, quy chủ và trồng được khoảng hơn 24.000 ha cây Mắc ca, thì khâu quan trọng nhất là tổ chức tuyên truyền cho người dân phối hợp đo đạc quy chủ cho các nhà đầu tư thực hiện các trình tự đất đai, để thực hiện các dự án trên địa bàn. Không chỉ mang lại giá trị kinh tế cao mà hiện nay cây Mắc ca đã và đang trở thành cây xóa đói giảm nghèo của tỉnh Điện Biên, góp phần làm thay đổi diện mạo vùng nông thôn, đã và đang dần trở thành loại cây công nghiệp thế mạnh của Điện Biên Đông.

Trong thời gian tới, Huyện tiếp tục chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có liên quan chủ động phối hợp với các Nhà đầu tư có dự án trồng Mắc ca trên địa bàn huyện tăng cường tổ chức tuyên truyền, vận động người dân trong vùng quy hoạch Dự án trồng cây Mắc ca đồng thuận tham gia thực hiện dự án; phân định rõ trách nhiệm của các bên để chủ động thực hiện theo trách nhiệm Pháp luật đã quy định; đẩy nhanh tiến độ công tác đo đạc, quy chủ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; xác định hạn mức sử dụng đất của các hộ gia đình, cá nhân để thực hiện các chính sách về đất đai theo quy định của Pháp luật và chủ trương của UBND tỉnh; quản lý chặt chẽ việc bảo vệ rừng, sử dụng đất đai theo đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; hướng dẫn, kiểm tra chính quyền các địa phương và các doanh nghiệp trồng cây Mắc ca trên địa bàn huyện thực hiện đầy đủ các thủ tục về đất đai theo quy định hiện hành. Huyện kiến nghị các nhà đầu tư tập trung nguồn lực, điều kiện thực hiện theo đúng tiến độ đã cam kết với UBND tỉnh và UBND huyện; triển khai tại các xã trong vùng dự án đã được UBND tỉnh Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư. Triển khai phần diện tích hợp tác, liên kết với người dân thông qua mô hình Hợp tác xã, Tổ hợp tác đồng bộ với diện tích trồng Mắc ca phần diện tích Nhà nước cho nhà đầu tư thuê đất theo chủ trương của UBND tỉnh gắn với việc khẩn trương thực hiện các thủ tục về đất đai trình cơ quan có thẩm quyền theo quy định của Pháp Luật và Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư của UBND tỉnh; có kế hoạch trồng đủ diện tích theo tiến độ được duyệt. Đề nghị Công ty cổ phần HD Kinh Bắc, Công ty cổ phần AGIINTRACOM sớm hoàn thiện điều chỉnh dự án theo chỉ đạo của tỉnh. Bên cạnh đó, UBND tỉnh và các Sở ngành tỉnh chỉ đạo các nhà đầu tư thực hiện các dự án liên kết với người dân thông qua mô hình Hợp tác xã, Tổ hợp tác đồng bộ với diện tích trồng Mắc ca phần diện tích Nhà nước cho nhà đầu tư thuê đất theo chủ trương của UBND tỉnh, có những chính sách ưu đãi cho các doanh nghiệp đầu tư để trồng cây mắc ca theo quy định của pháp luật./.

Nguồn tin: Dương Mai