Hiện nay, tình hình tội phạm buôn bán, vận chuyển trái phép ma túy trên địa bàn tỉnh vẫn diễn biến phức tạp, nhất là trên tuyến biên giới Việt Nam - Lào. Nhiều đường dây, ổ nhóm tội phạm ma túy với sự tham gia của nhiều đối tượng luôn tìm cách vận chuyển ma túy từ khu vực “Tam giác vàng” qua Lào vào Việt Nam qua biên giới tỉnh Điện Biên, đưa vào sâu nội địa hoặc sang nước thứ ba tiêu thụ. Nguồn ma túy được mua bán, vận chuyển đang có xu hướng hoạt động mạnh tại địa bàn các huyện: Nậm Pồ, Mường Nhé, Điện Biên và Điện Biên Đông. Phương thức hoạt động của tội phạm này ngày càng tinh vi, xảo quyệt, nguy hiểm, sẵn sàng dùng vũ khí tấn công lực lượng chức năng khi bị phát hiện. Các đối tượng chủ mưu, cầm đầu các đường dây ma túy móc nối với các đối tượng ở nước ngoài, thuê người vận chuyển ma túy qua biên giới vào địa bàn. Quá trình vận chuyển ma túy qua biên giới, các đối tượng chủ yếu đi đường rừng, qua những địa bàn hiểm trở và có người đi dò đường trước. Nếu phát hiện nghi vấn sẽ dừng lại, tính toán chuyển hướng vận chuyển. Với phương thức hoạt động tinh vi, tội phạm ma túy đã gây nhiều khó khăn, thách thức đối với công tác phòng, chống ma túy của lực lượng chức năng tỉnh Điện Biên.

Trước thực trạng đó, Công an tỉnh đã chủ động xây dựng, tổ chức triển khai thực hiện các phương án, giải pháp phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm ma túy trên các tuyến trọng điểm. Trong đó tăng cường phổ biến Luật Phòng, chống ma túy nhằm nâng cao nhận thức cho các tầng lớp nhân dân. Kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nhất là trong việc xác định tình trạng nghiện và cai nghiện ma túy. Tổ chức nhiều cuộc họp thống nhất cơ chế điều phối thông tin, phân công nhiệm vụ các đơn vị, tập trung thực hiện các nhóm công tác trọng tâm, nhất là tăng cường điều tra cơ bản theo các lĩnh vực của lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy. Đồng thời, Công an tỉnh chỉ đạo các đơn vị thường xuyên thực hiện các đợt cao điểm về tấn công trấn áp tội phạm ma túy. Bên cạnh đó, đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong lĩnh vực phòng, chống tội phạm thông qua hợp tác song phương, đa phương với Công an thành phố Phổ Nhĩ (Trung Quốc) và Công an 6 tỉnh Bắc Lào. Từ đó đã trao đổi, phối hợp xử lý hàng nghìn lượt thông tin về các loại tội phạm, nhất là tội phạm ma túy.

Tỉnh Điện Biên gần khu vực “tam giác vàng”, do đó tình hình mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam diễn biến qua địa bàn tỉnh diễn biến phức tạp. Các đối tượng buôn bán, vận chuyển trái phép chất ma túy ngày càng tinh vi, manh động. Bằng sự mưu trí, dũng cảm và quyết tâm đấu tranh không để các đối tượng vận chuyển ma túy vào địa bàn, lực lượng công an tỉnh đã liên tiếp bóc gỡ, triệt phá nhiều chuyên án ma túy lớn, cắt đứt nhiều đường dây buôn bán trái phép chất ma túy xuyên quốc gia, góp phần quan trọng trong công tác bảo vệ an ninh trật tự trên địa bàn, bảo vệ cuộc sống bình yên của nhân dân. Từ đầu năm đến nay, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Công an tỉnh) đã phát hiện, bắt giữ 877 vụ, 987 đối tượng có hành vi phạm tội về ma túy (tăng 46 vụ, 60 đối tượng so với cùng kỳ năm 2021). Tang vật thu giữ 168,16kg hêrôin; 8,2kg thuốc phiện; 173,12kg ma túy tổng hợp và nhiều dụng cụ hỗ trợ khác. Trong đó có nhiều chuyên án đặc biệt lớn như: 821S, 522C, 422S, 812S, 322P... thu giữ cả trăm bánh hêrôin. Điển hình như chuyên án 322P, ngày 18/3/2022, lực lượng công an tỉnh phát hiện đường dây vận chuyển ma túy từ khu vực biên giới Việt - Lào theo đường rừng vào tỉnh Điện Biên, sang Lai Châu rồi đi tỉnh Lào Cai để tiêu thụ. Sau khi phát hiện các đối tượng đi từ huyện Nậm Pồ sang tỉnh Lai Châu, Ban chuyên án đã lập nhiều tổ đón bắt tại nhiều điểm thuộc địa bàn huyện Nậm Pồ, Mường Nhé, TX. Mường Lay và phối hợp với công an huyện Nậm Nhùn (Lai Châu) đón bắt tại địa bàn huyện Nậm Nhùn. Đến ngày 31/3/2022 đã phá thành công chuyên án, bắt giữ 4 đối tượng, thu giữ 92 bánh hồng phiến, 4 xe máy và 6 điện thoại di động.

Dự báo thời gian tới, tình hình tội phạm ma túy trên địa bàn vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp. Với tinh thần quyết liệt đấu tranh không khoan nhượng, quyết tâm không để ma túy thẩm lậu vào địa bàn, Công an tỉnh tiếp tục tập trung thực hiện hiệu quả các phương án phòng chống ma túy. Đồng thời tăng cường công tác phối hợp, hợp tác trong phòng chống tội phạm nói chung, tội phạm ma túy nói riêng với Công an thành phố Phổ Nhĩ, tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) và Công an 6 tỉnh Bắc Lào.